Verschillende soorten pillen
Er zijn grofweg twee soorten anticonceptiepillen:
De combinatiepil
De progestageenpil
De meest voorgeschreven pil is de combinatiepil. Die bevat twee vrouwelijke hormonen: oestrogeen en progestageen. Er zijn drie varianten. Het verschil wordt bepaald door de hoeveelheid oestrogeen en progestageen per tablet. Het oestrogeen is vrijwel altijd ethinylestradiol (verder afgekort als EE). Alleen Qlaira® en Zoely® bevatten in plaats van EE de stof estradiol. Het soort progastageen is per pil verschillend.
Sub-30 en Sub-50. De hoeveelheid hormoon in de pil.
- Sub-30-pil: bevat minder dan 30 microgram (20 microgram) EE
- Sub-50-pil: bevat minder dan 50 microgram (30-37.5 microgram) EE
- 50-Pil of 50-plus-pil: bevat 50 microgram EE
Verschillende fasen. Er zijn één-fase-, drie-fasen- en meer-fasen-pillen
- Eenfasepil: alle werkzame pillen in de strip bevatten een vaste dosis oestrogeen en progestageen. Meestal wordt deze pil 21 dagen geslikt en dan een week niet (stopweek). Daarna wordt weer begonnen met een nieuwe strip.
- Driefasenpil: er zijn diverse varianten. Er zijn pillen met fasen van 6-5-10 dagen (Trigynon® , Trinordiol®) en met fasen van 7-7-7 dagen (TriNovum® ). De hoeveelheid oestrogeen is constant òf loopt in de tweede fase op, en de hoeveelheid progestageen loopt in drie stappen op.
- Meerfasenpil: Deze bevat achtereenvolgens 3, 2 of 1 mg estradiol per tablet, waarbij de tabletten van 2 mg zijn gecombineerd met 2 of 3 mg van het progestageen diënogest, eventueel met 2 placebotabletten aan het eind (Qlaira®).
Bij drie- en meerfasenpillen is de volgorde op de strip erg belangrijk. Bij vergissingen bent je al snel niet meer goed beschermd tegen zwangerschap. Meestal wordt deze pil 21 dagen geslikt en daarna een week niet, of zitten er placebotabletten aan het eind van de strip.
Eerste tot vierde generatie
Ook pillen worden steeds verder ontwikkeld. Er worden vooral nieuwere progestagenen gebruikt, met net iets andere eigenschappen qua bijwerkingen.
- De eerste-generatiepil bevat 50 mcg EE en levonorgestrel als progestageen.
- De tweede-generatiepil bevat minder dan 50 mcg EE en als progestageen levonorgestrel, lynestrenol, norethisteron, norelgestromine of norgestimaat.
- De derde generatiepil: bevat minder dan 50 mcg EE en als progestageen desogestrel of gestodeen.
- De vierde-generatiepil: bevat estradiol of minder dan 50 mcg EE en bevat als progestageen drospirenon, diënogest of nomegestrol.
De minipil of prostageenpil.
De minipil Cerazette® bevat alleen desogestrel en verder geen oestrogeen. Desogestrel wordt gebruikt door vrouwen die borstvoeding geven of geen oestrogeen willen of mogen gebruiken. De werking berust voornamelijk op remming van de eisprong, maar deze is geen 100%. Daarnaast heeft de pil een belangrijk effect op de samenstelling van het baarmoederslijmvlies en de slijmprop van de baarmoedermond.
Voordeel is dat je geen last van bijwerkingen ten gevolge van het oestrogeen hebt. Ook is het gunstiger tijdens het geven van borstvoeding, onder invloed van het oestrogeen in de pil kan de borstvoeding teruglopen, een progestageen heeft dit effect niet.
Nadeel is dat door het ontbreken van het oestrogeen de menstruele cyclus minder regelmatig wordt. De bloedingen komen dus vaak ook onregelmatiger, of blijven weg. Onregelmatig bloedverlies en doorbraakbloedingen komen vooral de eerste maanden voor. Het wegblijven van de bloeding wijst er dus niet met zekerheid op dat je zwanger bent. De minipil wordt 28 dagen achtereen gebruikt. Na elke laatste strip wordt er direct aan de volgende strip begonnen (dus geen stopweek).
Andere pillen
Pillen met ethinylestradiol en cyproteron (Diane-35® en Minerva® ) zijn officieel geen anti-conceptiepillen maar pillen tegen acne, overmatige talgproductie en overmatige lichaamsbeharing. Ze werken anticonceptief, maar eigenlijk is dat een bijwerking.